Anne sütüyle besleme sevgi, şefkat ve bebekle derin bağların kurulduğu bir süreçtir.
İlk altı ay yeni doğmuş bebeğin tüm ihtiyaçlarını sağlayabilen en iyi besin sadece anne sütüdür. Daha sonrasında yeterli, besinsel değeri yüksek ve güvenli tamamlayıcı besinler verilerek anne sütü ile beslenmenin iki yıla kadar devam edilmesi önerilmektedir.
Anne sütünün içeriği
Bebeğin büyüme ve gelişmesi için gerekli besinleri ideal miktarlarda içeren ve bebeğin fizyolojik ihtiyaçlarına göre farklı içeriğe sahip olabilen değişken bir sıvıdır. İçerdiği besinlerin miktarı ideale yakın olması yanında bazı maddeler yoluyla besinlerin emilimini ve kullanımını da kolaylaştırmaktadır.
Anne sütü bir takım biyoaktif moleküller içerir ve bunlar bebeğe en hassas olduğu dönmemde destek sağlar. Bu bileşenlerin bir kısmı bebeğin patojenik mikroorganizmalara karşı pasif bağışık sağlarken bir kısmı da doğrudan bebeğin mukozal immün yanıtını değiştirmektedir. İçerdiği oligosakkaritler gibi bazı besin bileşenleri sayesinde bebeğin bağırsak florasını olumlu yönde etkileyerek bağışıklık sistemine yardımcı olmaktadır.
Anne sütünün faydaları
- Kolay sindirilir ve bebeğin beslenmesi için ideal bir besindir
- Doğal ve taze bir besin olup her zaman hazırdır ve ekonomiktir
- Anne sütü ve doğumdan sonra gelen ilk sarı süt (kolostrum) bebeği hastalıklardan korur, bebeğin ilk aşısıdır
- Bağışıklık sisteminin bileşenlerini içerir ve alerjenlere karşı korur
- Karın ağrısı, ishal ve kabızlıktan korur
- İnsüline bağlı diyabetten ve şişmanlıktan korur
- Diş çürüğüne engel olur
- Anne ile bebek arasında özel bir bağ oluşturarak kişilik gelişiminde önemli rol oynar
- Beyin ve sinir sistemi için gerekli olan besin maddelerini daha çok içerir
- Anneyi meme kanseri, yumurtalık kanseri, kemik erimesi ve kansızlıktan korur
- Annenin depresyona girmesine engel olur.
Kolostrum (ilk süt) annenin emzirme tekniğini öğrenip alışması için gereken süreçte bebeğin yeterli enerji ve besin maddelerini ve yüksek oranda koruyucu maddeleri içeren bir süttür. İlk günlerde az miktarda olmasına rağmen bebek için yeterlidir ve bebeğin sık ve etkili emmesi ile zamanla artacağı anne ye anlatılmalıdır. Başarılı emzirme için eğitimin gebelik sırasında başlanması, anneye destek ve yardımın doğumdan hemen sonra başlanıp devam ettirilmesi, bebeğe su dahil hiçbir gıda ve sıvının verilmemesi, anne ile bebeğin aynı odayı paylaşması, yardımcı olacak kişilerin anneye bakması, annenin de bebeğe bakması sağlanması, bebek her istediğinde emzirilmesi ve biberondan kaçınılması önerilmelidir.
Anne sütünü azaltan faktörler
- Bebeğe biberon veya yalancı meme verilmesi,
- Bebeğe su, bitkisel çay ve formül süt verilmesi,
- Anne memesinde ağrı: emzirme tekniği değiştirilmeli, farklı pozisyonlarda emzirilmeli, emzirme sonunda az miktar süt meme başına sürülmelidir
- Memeyi iyi kavrayamamasına bağlı olarak memelerin tam olarak boşaltılamaması,
- Annenin yeteri kadar süt üretemeyeceği korkusu ve strese girmesi,
- Annenin bebekten uzun süre uzak kalması,
- Gece emzirmenin azlığı,
- Stres, yorgunluk, annede hastalık, bebekte hastalık, sigara ve alkol kullanımı, annede ağır beslenme bozukluğu olmasına bağlı olarak gelişebilir.
Anne sütünü arttıran faktörler
- Doğumdan sonraki ilk yarım saat içinde bebeğin emzirilmesi,
- Tensel temas,
- Sık ve sınırsız emzirme,
- Annenin başarılı bir şekilde emzirebileceğine inanması,
- Bebeğin memeyi iyi kavrayarak doğru teknikle emmesi,
- Memeleri iyi boşaltılması,
- Emzirirken memeye masaj uygulanması,
- Anne ile bebek aynı odada kalarak özellikle geceleri bebeğin emzirilmeye devam edilmesi,
- Annenin sütünü arttırmak için susadıkça su içmesi, sağlıklı ve yeterli beslenmesi, kafeinli içeceklerden, alkol ve sigaradan uzak durması önemlidir.